Blog

man wearing watch with black suit
Odpowiedzialność członka zarządu sp. z o.o. za zobowiązania spółki
18 listopada 2025

GDY SPÓŁKA Z.O.O. PRZESTAJE REGULOWAĆ SWOJE ZOBOWIĄZANIA – CO WTEDY?

 

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) to popularna forma prowadzenia działalności gospodarczej, między innymi dlatego, że wspólnicy co do zasady nie odpowiadają za zobowiązania spółki swoim majątkiem. W praktyce jednak to nie wspólnicy, lecz zarząd prowadzi sprawy spółki. Co się dzieje, gdy spółka przestaje regulować swoje zobowiązania względem kontrahentów lub względem ZUS i US? W teorii to ona sama odpowiada za swoje zobowiązania – swoim majątkiem. Jednak w określonych sytuacjach za długi mogą odpowiadać także członkowie zarządu.

 

CZY CZŁONEK ZARZĄDU RZECZYWIŚCIE MOŻE ODPOWIADAĆ SWOIM MAJĄTKIEM ZA ZOBOWIĄZANIA SPÓŁKI?

 

TAK - przewiduje to art. 299 § 1 Kodeksu spółek handlowych (KSH). Zgodnie z tym przepisem, jeśli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna (czyli np. komornik stwierdzi, że spółka nie ma majątku, z którego można ściągnąć dług), to członkowie zarządu mogą być osobiście odpowiedzialni za te zobowiązania. Innymi słowy: jeśli spółka nie zapłaci, a jej majątek nie wystarcza na pokrycie zadłużenia, to wierzyciel może skierować roszczenie o zapłatę do członków zarządu – z ich prywatnych środków.

 

CZY SĄ JAKIEŚ SPOSOBY, BY CZŁONEK ZARZĄDU UNIKNĄŁ ODPOWIEDZIALNOŚCI?


Tak, i to bardzo konkretne. Ten sam przepis (art. 299 § 2 KSH) mówi, że członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, jeśli udowodni, że:

  1. we właściwym czasie został złożony wniosek o ogłoszenie upadłości, albo
  2. w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzenie układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo
  3. niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z winy członka zarządu, albo
  4. pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, wierzyciel nie poniósł szkody.

Oznacza to, że zarząd nie odpowiada automatycznie – ale to na nim ciąży obowiązek wykazania, że wystąpiła jedna z przesłanek zwalniających go z odpowiedzialności.


KIEDY ,,CZAS NA DZIAŁANIE” ZARZĄDU SIĘ KOŃCZY?


Prawo upadłościowe stanowi, że wniosek o ogłoszenie upadłości należy złożyć w ciągu 30 dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, np. spółka stała się niewypłacalna (art. 21 ust. 1 Prawa upadłościowego). Zarząd musi więc uważnie obserwować sytuację spółki – bo zbyt późna reakcja może mieć poważne konsekwencje dla jego majątku osobistego.

 

KIEDY SPÓŁKA JEST NIEWYPŁACALNA?

 

Zgodnie z art. 11 Prawa upadłościowego, spółka (czyli dłużnik) jest niewypłacalna, gdy:

  • utraciła zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, czyli nie jest w stanie ich regulować na czas,
  • istnieje domniemanie niewypłacalności, jeśli opóźnienie w zapłacie przekracza 3 miesiące,
  • jej zobowiązania przekraczają wartość majątku, a stan ten utrzymuje się przez ponad 24 miesiące, przy czym domniemywa się, że zobowiązania przekraczają wartość majątku, jeżeli zgodnie z bilansem zobowiązania (z wyłączeniem rezerw i długów wobec jednostek powiązanych) są wyższe niż aktywa i ten stan trwa dłużej niż 24 miesiące.

 

CZY CZŁONEK ZARZĄDU MOŻE ODPOWIADAĆ ZA ZOBOWIĄZANIA SPÓŁKI WZGLĘDEM ZUS I US?  

 

TAK. Członkowie zarządu mogą odpowiadać również za nieuregulowane zobowiązania wobec ZUS-u i urzędu skarbowego. Zgodnie z art. 116 Ordynacji podatkowej, jeśli spółka nie zapłaci podatków, a egzekucja okaże się bezskuteczna, odpowiedzialność może przejść na członka zarządu. Przepis ten działa bardzo podobnie jak art. 299 KSH – członek zarządu może się bronić, ale musi wykazać, że np. w odpowiednim czasie złożył wniosek o upadłość.

 

CZY ODPOWIEDZIALNOŚĆ PONOSI TYLKO PREZES ZARZĄDU?


Nie – każdy członek zarządu może ponosić odpowiedzialność. Nawet jeśli ktoś był w zarządzie tylko przez krótki czas, ale w tym okresie spółka stała się niewypłacalna, a nie zostały podjęte odpowiednie działania, to taka osoba również może być pozwana. Odpowiedzialność jest solidarna, co oznacza, że wierzyciel może pozwać jednego, kilku albo wszystkich członków zarządu – i domagać się zapłaty od każdego z nich.

 

PODSUMOWANIE

 

Spółka z o.o. nie jest „tarczą” całkowicie zwalniającą działające w niej osoby fizycznej z odpowiedzialności. O ile odpowiedzialność wspólników jest wyłączona, to członkowie zarządu mogą ponieść konsekwencje niewypłacalności kosztem swojego majątku osobistego. Jeśli spółka nie płaci swoich zobowiązań, a zarząd nie reaguje odpowiednio szybko, członkowie zarządu mogą odpowiadać za długi spółki własnym majątkiem. Dlatego zarząd musi działać rozważnie, a przede wszystkim – zgodnie z obowiązującym prawem.

 

Potrzebujesz wsparcia prawnego w temacie poruszonym w artykule? Skontaktuj się z nami:
 

radca prawny Michał Kubiak

tel: 724293339

e-mail: m.kubiak@kancelariakubiak.pl

  lokalizacja  

  kontakt 

 biuro@kancelariakubiak.pl

Kancelaria Radcy Prawnego
Michał Kubiak

 

ul. Do Studzienki 63/4 

80 -227 Gdańsk

 

NIP: 8792619209     

  dane 

 724 293 339

Laureat Konkursu "ORŁY PRAWA" 2024